نقد مقاله «دستان ابولهب و غزال کعبه» اثر اری روبین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س)

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

در قرآن کریم عبارات گوناگونی جهت عتاب دشمنان اسلام به کار رفته است اما شدیدترینِ این سرزنش‌ها از جهت نام بردن شخص مورد عتاب و تعبیر منحصر به فرد در سرتاسر این کلام الهی، در سوره تبت آمده است تا جایی که مورد توجه برخی مستشرقان قرار گرفته و عبارت ابتدای سوره را اشاره به ماجرایی دانسته‌اند که بنا به مصلحت مورد غفلت مفسران مسلمان قرار گرفته است. این پژوهش به منظور تبیین آیه «تبت یدا أبی‌لهب و تبّ» ، مقاله «دستان ابولهب و غزال کعبه» تألیف أری روبین را با استفاده از شیوه کتابخانه‌ای بررسی می‌کند. روبین این آیه را با سرقت غزال کعبه توسط ابولهب مرتبط می‌داند. این در حالی است که با فرض صحت این ماجرا، نمی‌توان آیه مورد بحث را به آن ارجاع داد، زیرا حکم لازم الاجرایی را برای ابولهب مطرح می‌کند (قطع دستان) که در واقع اجرا نمی‌شود و این به نوعی وهن حکم اسلام است. علاوه بر این با توجه به این‌که قدیمی‌ترین منبع این داستان شعر حسان بن ثابت است که آن را خطاب به حارث بن عمر سروده نه حارث بن عبدالمطلب، اصل ارتباط این آیه با سرقت غزال کعبه نفی می گردد.

کلیدواژه‌ها