مستشرقین در دهههای اخیر تلاش بسیاری در مطالعه و بررسی منابع اسلامی داشتهاند. البته این تلاشها، گاهی با جنبهی پژوهشگرانه و گاهی غرض ورزانه بوده و یکی از اقدامات مهم آنان، تألیف دائره المعارف قرآن لیدن است. نگاشته حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ادله قرآنی و روایی و مراجعه به تفاسیر فریقین، به نقد و بررسی مدخل انواع وحی مربوط به انبیاء در دایره المعارف قرآن لیدن پرداخته است. اشکالات وارد بر مدخل در دو بخش ساختاری و محتوایی ساماندهی شده است. اشکال ساختاری مدخل در عدم وجود نظم و ارتباط میان مطالب و محتوای آن خود را نمایان کرده است. اشکالهای محتوایی به طور کلی شامل: لغزش در فهم لفظ و ظاهر آیات قرآن، خطا در تفسیر آیات، لغزش در استدلال و نتیجهگیری از آن است. نویسنده مدخل یادشده، با آوردن عباراتی همچون: تجربهی پیامبرانه محمد (ص)، وجود ابهام و تناقض در آیات قرآن، رؤیای صادقانه محمد (ص) و ارائه تفسیر نادرست از آیات و تکیه به منابع غیر موثق، سعی بر زیر سؤال بردن اصالت وحی قرآن دارد که مهمترین نقد وارد بر مدخل است.
ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ابن عاشور، محمد بن طاهر. (بیتا). التحریر و التنویر. ج 14. بیجا.
بغوی، حسین بن مسعود. (1420). معالم التنزیل فی تفسیر القرآن. ج 3. تحقیق عبدالرزاق المهدی. بیروت: دارا حیاء التراث العربی.
جمعی از نویسندگان. (بیتا). مناهج المستشرقین فی الدراسات العربیه الاسلامیه. ج 1. بیجا، بینا.
حکیم، محمدباقر. (بیتا). المستشرقون و شبهاتهم حول القرآن الکریم. بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
خلیفه، محمد. (بیتا). الاستشراق و القرآن العظیم. ج 1. ترجمه مروان عبد الصبور شاهین. بیروت: دار الاعتصام.
دسوقی، محمود. (1380). سیر تاریخی و ارزیابی اندیشه شرقشناسی. تهران: هزاران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412). مفردات الفاظ قرآن کریم. بیروت: دارالعلم.
رادمنش، سید محمد (1378). آشنایی با علوم قرآنی. تهران: نشر جامی.
رازی، ابوعبدالله. (1420). مفاتیح الغیب. ج 20. چاپ سوم. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
رضایی هفتادر، حسن و علوی مهر، حسین. (1391). «تحلیل و نقد مقاله انبیا و نبوت در دایرهالمعارف قرآن». مجله مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. سال 16. ش 1. صص 141-156.
رضوان، عمر بن ابراهیم. (1413). آراء المستشرقین حول القرآن و تفسیره. ج 1. ریاض-عربستان: دار طیبة.
سیوطی، جلال الدین. (بیتا). الاتقان فی علوم القرآن. بیروت: دار الکتاب العربی.
سیوطی، جلال الدین و محلی جلال الدین. (1416). تفسیر الجلالین. بیروت: موسسه النور للمطبوعات.
سالم الحاج. (2002). نقد الخطاب الاستشراقی. لیبیا: دارالمدار الاسلامی.
سلطانی رنانی، مهدی. (1387). «بررسی دیدگاه مستشرقان در مورد مصادر وحی قرآنی». مجله قرآن پژوهی خاورشناسان. ش 4. صص 131-143.
شیرازی منش، زینب. (1391). نقد دیدگاههای قرآنپژوهی آوری روبین. پایان نامه ارشد علوم قرآن و حدیث. پردیس تهران: دانشگاه قرآن و حدیث.
طباطبایی، سید محمد حسین. (1417). المیزان فی تفسیر القرآن. ج 3 و 19 و 20. چاپ پنجم. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان. ج 6 و 10. چاپ سوم. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علوی مهر، حسین و حسن رضایی هفتادر. (1387). «بررسی مقاله انبیاء و نبوت». مجله قرآن و مستشرقان. شماره 5. صص 65-81.
عبده، محمد. (1412). تفسیر المنار. بیروت: دار المعرفة.
درویش, زهرا. (1400). بررسی و نقد زیرمدخل انواع وحی مربوط به انبیا از دائره المعارف قرآن لیدن. دو فصلنامه علمی
شبهه پژوهی مطالعات قرآنی, 3(2), 339-361. doi: 20.1001.1.27173879.1400.3.2.13.4
MLA
زهرا درویش. "بررسی و نقد زیرمدخل انواع وحی مربوط به انبیا از دائره المعارف قرآن لیدن". دو فصلنامه علمی
شبهه پژوهی مطالعات قرآنی, 3, 2, 1400, 339-361. doi: 20.1001.1.27173879.1400.3.2.13.4
HARVARD
درویش, زهرا. (1400). 'بررسی و نقد زیرمدخل انواع وحی مربوط به انبیا از دائره المعارف قرآن لیدن', دو فصلنامه علمی
شبهه پژوهی مطالعات قرآنی, 3(2), pp. 339-361. doi: 20.1001.1.27173879.1400.3.2.13.4
VANCOUVER
درویش, زهرا. بررسی و نقد زیرمدخل انواع وحی مربوط به انبیا از دائره المعارف قرآن لیدن. دو فصلنامه علمی
شبهه پژوهی مطالعات قرآنی, 1400; 3(2): 339-361. doi: 20.1001.1.27173879.1400.3.2.13.4